Te umocnienia miały chronić Niemcy przed agresją... Polski. Trzeba obejrzeć ten unikalny skansen fortyfikacyjny.

Facet (to o mnie) znalazł coś w internecie i się wymądrza? Nic podobnego. Organizatorzy tego skansenu fortyfikacyjnego w Leśnej Górze zadbali o gości. Przy każdym z elementów wartych odwiedzenia znajduje się tablica informacyjna tłumacząca, co aktualnie oglądamy i pokazująca jak wyglądają części budowli, które pozostają dla nas niewidoczne.

Ruszamy dalej. Szlak wiedzie wałem przeciwpowodziowym...

Łańcuch z żelbetu

Linia Środkowej Odry (niem. Oderstellung) jest łańcuchem blisko 650 żelbetowych schronów bojowych, obserwacyjnych lub biernych. Zbudowane zostały w latach 1928-1939 wzdłuż lewego brzegu Odry od Wrocławia po Krosno Odrzańskie. Oprócz betonowych umocnień wybudowano także schrony drewniano-ziemne, betonowe stanowiska karabinów maszynowych i umocnione stanowiska artylerii, a także rozmaite konstrukcje, które miały udawać bunkry. Umocnienia te wraz z Międzyrzeckim Rejonem Umocnionym oraz Wałem Pomorskim (niem. Pommernstellung) stanowiły główną linię obrony III Rzeszy przed atakiem ze wschodu. Chodziło głównie o atak ze strony Polski.

Nie na wiele się to zdało. Linia Oderstellung została przełamana na całej długości w przeciągu kilkunastu dni. 23 stycznia 1945 oddziały sowieckie sforsowały linię fortyfikacji w rejonie Ścinawy i utworzyły przyczółek na lewym brzegu Odry. Sześć dni później oddziały radzieckie utworzyły przyczółek w rejonie Cigacic. Desant w rejonie Leśnej Góry został początkowo odparty przez Niemców, ale na krótko. Po przejściu frontu rozpoczęto systematyczną operację likwidacji nadodrzańskich schronów, która początkowo była prowadzona przez jednostki radzieckie. Wysadzanie obiektów trwało do ok. 1956 r.

Przypadku nie było

Umieszczenie umocnień wzdłuż Odry nie było przypadkowe. Niemieccy inżynierowie przez wiele miesięcy studiowali ukształtowanie terenu. Sama rzeka była bardzo trudną przeszkodą terenową dla ówczesnych armii. Dla obrońców korzystne były także liczne tereny podmokłe, ukształtowanie okolicy, zwarte lasy, ograniczona liczba przepraw, wysokie wały przeciwpowodziowe oraz dobrze rozwinięta sieć komunikacyjna. W okolicy roiło się także od licznych garnizonów wojskowych.

Aby przekonać się, jak ważne było położenie schronów warto poszukać schronu bojowego 702, fragmentu tzw. rubieży tyłowej. O ile po skansenie poruszamy się bez trudu (korzystając ze strzałek), o tyle czasem łatwo się pogubić. Aby trafić do tego schronu musimy obok boiska skręcić w lewo. Później idziemy wzdłuż ogrodzenia nowego budynku. Następnie spacer przez las, później przez pole i już mamy przed sobą jeden z najlepiej zachowanych obiektów militarnych. To przeznaczony dla 12 żołnierzy "Folwark Zawada”.

więcej na http://www.gazetalubuska.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20080806/TURYSTYKA04/972873012&SearchID=73328768381851

autor Dariusz Chajewski Gazeta Lubuska.pl
autor zdjęcia Mariusz Kapała